strona główna | spis nazwisk

POWIĘKSZ

Wiktor Adam Karol Kopff

syn Jana Wincentego

(ur.1805-zm.27.01.1889)

 

    Urodzony 25.12.1805 roku w Krakowie Wiktor, najmłodszy z ośmiorga dzieci Jana Wincentego i Tekli z Danielskich uczęszczał do szkoły św. Anny, następnie studiował na wydziale matematyczno-fizycznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Tytuł magistra uzyskał jednak na Wydziale Prawnym tego uniwersytetu (1826r.), a trzy lata później doktorat za rozprawę "De donationibus ...", której egzemplarz znajduje się w Bibliotece Jagiellońskiej.

POWIĘKSZ

W 1834r. wyjechał na dalsze studia za granicę. Wrażenia z tej podróży opisał w niepublikowanym dzienniku. Po powrocie, w 1838r. otrzymał nominację na sędziego, dwa lata później został senatorem Rzeczypospolitej Krakowskiej. Zapisał wówczas w swoim dzienniku: "Wiadomość o mianowaniu mię na tę posadę dosyć zrobiła w mieście wrażenie, ale miałem przynajmniej tę pociechę, że wszyscy byli zadowoleni wyborem i nie tylko mnie, ale i senatowi weyścia mego winszowali".
Działalność senatora Kopffa łączyła się ściśle z ustawodawstwem i administracją Rzeczypospolitej Krakowskiej. Zajmował się np. rokowaniami o budowę kolei (Kraków - Mysłowice), wystąpił z inicjatywą założenia warsztatów pracy dla więźniów, budowy domów dla sierot. Był autorem wielu ustaw: np. o urządzeniu budownictwa, dozorach kościelnych, posiadłościach wieczystych, dobrach skarbowych itp. Opracował obszerną rozprawę wszechstronnie opisującą sytuację Krakowa i przedłożoną na ostatnim sejmie Wolnego Miasta jaki odbył się w roku 1844 i któremu przewodniczył. POWIĘKSZ

     Kraków zawdzięcza mu nie tylko linię kolejową, ale również teatr przy pl. Szczepańskim, który podniósł z ruiny w 1842r. (obecnie Teatr Stary), był także inicjatorem budowy pomnika Floriana Straszewskiego, twórcy Plant krakowskich.

POWIĘKSZ      Niechętnie ustosunkowany do powstania krakowskiego w 1846r. uchylał się od udziału w rewolucyjnym rządzie, zaś w czasie rewolucji w roku 1848 wszedł w skład Tymczasowej Rady Administracyjnej. Jej rozwiązanie w 1854r. zakończyło wszelką odrębność byłej Rzeczypospolitej Krakowskiej. Ten okres swej działalności opisał we wspomnieniach.

    Po wprowadzeniu rządów austriackich w Krakowie został radcą Sądu Wyższego. W roku 1865 otrzymał tytuł szlachecki od cesarza austriackiego Franciszka Józefa I. 

POWIĘKSZ

POWIĘKSZ

POWIĘKSZ

dokumenty nobilitacyjne

     Odznaczony Orderem Żelaznej Korony awansował na zastępcę, a w rok później na prezydenta Sądu Krajowego. W roku 1871 przeszedł na emeryturę, lecz w dalszym ciągu brał żywy udział (wraz z Julianem Dunajewskim i Mikołajem Zyblikiewiczem) w organizacji administracji miejskiej. I tak np. nazwisko dr Wiktora Kopffa odnajdujemy w składzie Rady Miasta Krakowa w dniu 3 października 1879r. tj. w dniu ukończenia odbudowy Sukiennic.

W roku 1950 niejaki Władysław Bortnowski w broszurze marksistowsko-propagandowej opisującej powstanie krakowskie w 1846r. (rabacja galicyjska) tak podsumował działalność Wiktora A. Kopffa cytując jego pamiętniki:
„Przytoczone wyjątki z pamiętników pokazują nam jacy to ludzie nazywali siebie „patriotami” i jaki był ich stosunek do walki narodowo-wyzwoleńczej. Istotnym motorem ich działania był egoizm klasowy, szukanie własnych wygód, szukanie protektorów, płaszczenie się przed zaborcami. Na szczęście dziś (przyp. red. 1950r.!) w naszym życiu różnego rodzaju Kopffowie nie mają nic do powiedzenia. Przeszli do historii z piętnem zdrajców oportunistów.”

Nic dziwnego, że w roku 1964 Karol Estreicher Jr. w swoim dzienniku napisał:
„Dla dziejów tej warstwy inteligencji krakowskiej, do której należeli Estreicherowie, Grabowscy, Dunajewscy, Kopffowie, ich przyjaciele, krewni i towarzysze, nie ma zrozumienia. Nie tylko panuje stosunek krytyczny, ale wręcz podniecane jest wrogie nastawienie”.

     Ożenił się z córką znanego krakowskiego księgarza i wydawcy Ambrożego Grabowskiego, Józefą (ur.8.04.1818- zm.8.04.1895). Jej siostra Stefania była żoną Karola Estreichera (seniora). Józefa była matką chrzestną syna Karola, Stanisława Estreichera.                     

POWIĘKSZPOWIĘKSZ
Wpis Józefy do pamiętnika Ludwiki Kopffówny


Józefa z Grabowskich Kopffowa


Wiktor Adam Karol Kopff

POWIĘKSZPOWIĘKSZ
Wpis Wiktora do pamiętnika Ludwiki Kopffówny

    W swym pamiętniku Stefania tak charakteryzuje swego szwagra, Wiktora Kopffa: "... dobra głowa, a serce złote. Gdyby więcej ludzi podobnych jemu było, można by ziemię do raju porównać. Mąż i ojciec jakich mało, gościnny, przyjacielski znajduje prawdziwą przyjemność w uczynieniu komuś przysługi ..."   Krystyna Grzybowska "Estreicherowie"


Opis na odwrocie fotografii rodzinnej

      W roku 1869 Wiktor Kopff kupił wioskę Zakliczyn w powiecie wielickim i zaniedbany majątek doprowadził wkrótce do kwitnącego stanu. Po przejściu na emeryturę wybudował tam nowy dwór. Jako opiekun (kolator) tamtejszej parafii rozlicznymi darami na rzecz zakliczyńskiego kościoła zasłużył na umieszczoną w nim tablicę pamiątkową.


Dwór w Zakliczynie 
(lata 30-te XX wieku)


Tablica pamiątkowa Wiktora Kopffa

Dzieje majątku Kopffów w Zakliczynie opisuje publikacja Aleksandra Mysińskiego pt. "Dzieje parafii pw. Wszystkich Świętych w Zakliczynie k.Myślenic".


kościół parafialny w Zakliczynie

     Wiktor i Józefa mieli siedmioro dzieci; synów: Władysława - sędziego, Henryka - agronoma, Leona - lekarza, Juliusza - inżyniera kolejowego, Józefa - sędziego oraz dwie córki: Emilię - żonę Piotra Burzyńskiego, profesora UJ i Stanisławę - żonę architekta Karola Kremera. 

POWIĘKSZ      Wiktor Adam Karol Kopff zmarł 27.01.1889 w Krakowie i wraz ze zmarłą sześć lat później żoną Józefą spoczywa na Cmentarzu Rakowickim. 

Austriacki Leksykon Biograficzny podaje błędną datę śmierci (1899r.)

Wiktor Kopff biografia - autorstwa Karola Estreichera (pdf)

grób rodzinny na Cmentarzu Rakowickim

     Po jego śmierci majątkiem w Zakliczynie zarządzał syn Henryk, a po niepowodzeniach, które doprowadziły nieomal do bankructwa - brat Henryka, Józef.

Władysław Kopff

(ur.20.07.1839
-zm.26.10.1890)

Henryk Kopff

(ur.17.07.1844-
zm.02.12.1911)

Leon Kopff

(ur.2.03.1856
-zm.6.01.1933)

Juliusz Kopff

(ur.11.12.1841
-zm.3.03.1912)

Józef Kopff

(ur.1852-zm.1912)

Emilia Burzyńska
(z domu Kopff)

(ur.1846-zm.29.06.1917)

Stanisława Kremer
(z domu Kopff)

(ur.1838-zm.1911)

Bibliografia:
Krystyna Grzybowska  "Estreicherowie"
Aleksander Mysiński  "Dzieje parafii pw. Wszystkich Świętych w Zakliczynie"
Ambroży Grabowski  "Wspomnienia"
Polski Słownik Biograficzny: Kopff Wiktor - opracowanie hasła Irena Homola
Zbiory prywatne