strona główna | spis nazwisk

Stanisława Kremer
(z domu Kopff)

córka Wiktora Adama Karola

(ur.1838-zm.1911r.)

           

        Stanisława, córka Wiktora Kopffa i Józefy z Grabowskich wyszła za mąż za Karola Romana Kremera, znanego architekta krakowskiego.

KREMER KAROL ROMAN, 1812–60, architekt i konserwator; dyr. budownictwa Wolnego Miasta Krakowa; restauracja Collegium Maius, wieży Kościoła Mariackiego, Barbakanu i Bramy Floriańskiej w Krakowie.

(Internetowa Encyklopedia PWN)

 

       Stanisława była drugą żoną Karola. Poślubił ją w 1857 roku po śmierci pierwszej żony Julii z Grabowskich. Jak pisze Krystyna Grzybowska w swej książce "Estreicherowie - kronika rodzinna": "Pan Józef Kremer oświadczył Kopffom brata swego Karola o rękę Stasi."

KREMER JÓZEF, 1806–75, filozof i historyk sztuki; przedstawiciel filozofii nar. mesjanizmu pol., uczeń G.W.F. Hegla; prof. UJ; czł. AU; Wykład systematyczny filozofii, Podróż do Włoch.

(Internetowa Encyklopedia PWN)

 

Małżeństwo z Karolem związało córkę Wiktora Kopffa z rodziną Kremerów. Trzeci z braci, Aleksander Kremer był lekarzem. Jego córka Antonina Domańska, autorka m.in. "Historii żółtej ciżemki" przeszła do historii polskiej literatury jako pierwowzór postaci Radczyni z "Wesela" Stanisława Wyspiańskiego.

Kremer - genealogia

    W pamiętniku Stefanii Estreicherowej czytamy: "... Stasia, przyjaciółka i towarzyszka mego dzieciństwa jest przecież dotąd dla mnie nieodgadnioną zagadką ... jej rozum, takt w postępowaniu, czystość serca mają w sobie coś doprawdy anielskiego." Krystyna Grzybowska "Estreicherowie"

    Krótkotrwałe, przerwane śmiercią Karola w 1860r. małżeństwo dochowało się dwojga dzieci: Marii i Zygmunta. Maria (ur.1861r.) zmarła w wieku osiemnastu lat na nieuleczalną wówczas szkarlatynę. 

W roku 1964 jej portret podarowała Karolowi Estreicherowi jr. córka Antoniny Domańskiej - Maria, wspominając przy okazji wesele Lucjana Rydla (1900r.) i polemizując z dawno nieżyjącym autorem sztuki, Wyspiańskim:  "Moja matka nie była głupia", "Wyspiański był sztywny, ręce założone", "Ciotka Rydlowa wyszła pożegnać literatów", "Siedziałam z dziećmi Tetmajerów". Komentarz Estreichera: "Córka "Żółtej ciżemki". Nieznośna. Oślepła. Rozdrażniona. Lat 88."

Nazwisko Zygmunta Kremera odnajdujemy w krakowskiej księdze adresowej z 1907r. Wg pamiętnika Mieczysława Dąbrowskiego był on gościem na weselu Adama Wiktora Kopffa. 

    "Kalendarz Krakowski" Józefa Czecha 1914, Kronika Żałobna:

"Zygmunt Kremer, starszy inspektor przemysłowy, zmarł 24 sierpnia w Krynicy. Syn budowniczego Karola Kremera i Stanisławy z Kopffów. Urodził się Krakowie w roku 1860, tu też uczęszczał do gimnazyum, a następnie wyjechał na studya akademii górniczej w Leoben ... Po powrocie do kraju krótki czas pełnił służbę w inspektoracie przemysłowym we Lwowie. W roku 1898 powołany został do Krakowa na ważne i odpowiedzialne stanowisko szefa Inspektoratu Przemysłowego. Odtąd rozpoczął się najważniejszy okres jego pracy kierowanej zawsze ideą ochrony robotnika fabrycznego pod względem sanitarnym i przed niebezpieczeństwami pracy zawodowej. Fachowe wykształcenie, wrodzona dobroć i takt, zjednały mu poważanie i zaufanie nietylko robotników, dla których był prawdziwym opiekunem, ale także ich pracodawcą i przedsiębiorcą ... Był członkiem komisyi przemysłowej miasta Krakowa ..."

Karol Kremer był projektantem Cmentarza Rakowickiego w Krakowie. Tam też spoczywa z rodziną.